 |
| Torei |
Enso
De meest directe uitdrukking van Volle Cirkel
Toen ik een paar jaar geleden op het idee kwam van Volle
Cirkel, was er meteen het beeld bij van een enso,
de bekende Japanse schildering van een cirkel (enso betekent letterlijk cirkel). Het is een geschilderde uitdrukking
in Zen van dat wat zowel vol als leeg is. Dat is
precies wat ik met mijn blog wilde (volle
cirkel duidt immers op louter leegte).
Toch verwierp ik het idee om zo’n enso
meteen op het blog te gaan tonen – op de een of andere manier voelde dat teveel
als cliché, alsof ik op de modegolf ‘zen’ wou meesurfen. Immers, deze mode
heeft de term ‘zen’ tot een volkomen platvloers woord gemaakt, waardoor alles
hierin nietszeggend wordt. Zomaar zegt iemand: “Hij is helemaal zen.”
Vandaar dat
ik deze associatie liever niet had. Ik dacht toen dat ook de enso eenzelfde tragische lot van verramsjing
beschoren was, omdat ik zoiets via internet bespeurde, maar dat lijkt
vooralsnog beperkt te blijven tot de Verenigde Staten (ik zal onderin een enso-wandklok laten zien die ze daar
verkopen; zo zie je hoe ver de stupiditeit kan gaan als er maar een centje valt
te verdienen).
Volle Cirkel
bestaat nu zo’n half jaar, dus nu mag de enso
wel eens getoond worden, vind ik. Wat een prachtig iets is het toch!
 |
| Jiun |
 |
| Eun |
 |
| Bankei |
 |
| Bankei |
 |
| Hakuin |
 |
| Hakuin |
 |
| Torei |
 |
| Torei |
 |
| Torei. Binnenin staat 'Katsu', dwz. de Schreeuw (van Onmiddellijkheid) |
 |
Torei. 'Niets anders'
|
 |
|
Sengai. 'Het Onbeperkte'. 'Het Universum'. 'Volste Volheid'. Alle
titels zijn vergeefs. |
 |
| Sengai |
 |
| Sengai. 'Maan' |
 |
| Sengai |
 |
| Sikiren |
Noot
Over de schilders-kalligrafen-leraren: Jiun 1273-1345. Eun
1598-1679. Bankei 1622-1693 (voor
mij is Bankei van de Japanse Zen-leraren degene die het meest nabij voelt wat
betreft de verwoording; misschien vanwege verwantschap met de oorspronkelijke Chinese
leraren). Hakuin 1686-1769 (van
Hakuin is heel bekend de vraag: “Wat is het geluid van één klappende hand?” Algemeen
wordt Hakuin beschouwd als degene die nieuw leven heeft geschonken aan de
Rinzai-school, een van de twee hoofdscholen binnen het Japanse Zen. De hier
getoonde kunstenaars behoorden tot deze Rinzai-school). Torei 1721-1792 (Torei was een leerling van Hakuin). Sengai 1750-1837 (in 1963 heb ik nog de
Sengai-tentoonstelling gezien in het Haags Gemeentemuseum; voor mij is hij een
groot voorbeeld). Sikiren 1850-1924.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten